Текелі кәсіптік
колледжі

Для подготовки специалистов колледж располагает соответствующей материальной базой: учебный корпус, проектная мощность которого 400 ученических мест, 14 кабинетов общеобразова­тельных и спецдисциплин, три компьютерных класса, оборудованных современной компьютерной техникой и интерактивным оборудованием, 5 мастерских, 3 лаборатории, мини-стадион, библиоте­ка, общежитие для ино­городних на 105 мест, столовая на 100 посадочных мест, медицинский пункт. Открыт и действует учебный бар и учебный мини - отель.

В колледже накоплен богатый опыт по подготовке профессии «Электрогазосварщик». Уникальнейшую возможность отработки умений и навыков на первоначальном этапе освоения профессии дает виртуальная установка CSWAVE для обучения электрогазосварщиков. Данный станок дающий возможность экономить сырье помогает повышать эффективность как уроков производственного, так и теоретического цикла. 4500 заложенных упражнений по газовой сварке и такое же количество упражнений по дуговой сварке можно выполнить по 16 раз в зависимости от сложности. Многократное выполнение позволяет достичь наилучших результатов в короткий период времени.

Электрогазосварочная мастерская оснащена 12 стационарными рабочими местами, отвечающими всем требованиям ТБ. В наличии имеются 8 сварочных трансформаторов марки ТД-300, универсальный сварочный выпрямитель ВДУ 1000, сварочные трансформаторы «Матес» АС/ДС в количестве 5 штук, передвижной дизельный сварочный агрегат, газосварочные генераторы марки АСП-10 и АСП 1,25-6, укомплектованные наборами сварочных горелок, резаков, шлангов, а также кислородными и газовыми редукторами. В 2010 году было приобретено оборудование для аргонной сварки и сварка компромат, которые позволяют сваривать высоколегированные металлы и получать при этом высокое качество шва.

Для обучения учащихся по профессии «Электромонтажник по силовым сетям и электрооборудованию» оборудована электромонтажная мастерская, где имеется все необходимое для их профессионального становления. Мастерская оборудована рабочими местами электриков, которые оснащены индивидуальными инструментами, монтажными досками для составления разнообразных электрических схем. Также в наличии имеются электрифицированные пособия, счетчики СО-Н09497,СЭЭ-00З-Т2,СО-2Н2,СА-4У-Э704, предохранители ПН_2-250(г), ПН2-400(г), ПН 35кВ,24кВ;автоматы АБ-25;50;60испытательные стенды, плакаты по ТБ до 1000В, индивидуальные средства защиты. В 2012 году приобретено типовое лабораторное оборудование, набор щитов и электромонтажные инструменты.

Обучение по специальности «Слесарь по ремонту автомобилей» ведется в мастерской, где наличествует самое современное оборудование, включая компьютерную геометрию и шиномонтажный цех. Для обучения водителей категории «ВС» имеются6 автомобилей, учебный полигон, оборудован рабочий кабинет по ПДД и ОБД, оснащенный компьютерами, в которые введены обучающие и тестоконтрольные программы. Кабинет оснащен настенными стационарными стендами с запрещающими, предупреждающими и другими знаками дорожного движения. А для отработки навыков вождения имеется два автотренажера.

Учитывая требования международных стандартов, предусматривающих подготовку специалистов сложных профессий, создана база для обучения парикмахеров-модельеров и специалистов гостиничного хозяйства. Лаборатории по профессии «Парикмахер-модельер» по всем критериям соответствуют современным требованиям. В них есть все: от индивидуальных рабочих мест до педикюрного оборудования. Лабораторно-практические занятия ведутся в учебной мастерской, которая оснащена 5 полностью оборудованными и укомплектованными инструментом рабочими местами, в мастерской имеются сушуар, климазон, кресло-мойка, троллеры, маникюрные столы, педикюрные кресла, косметологические приспособления, парикмахерский инструмент и принадлежности.

Для подготовкикадров по профессии«Организация обслуживания гостиничных хозяйств»открыта учебная гостиница и учебный бар, оборудование которых приравнено к реальным условиям, что дает возможность мастерам проводить занятия, обучая учащихся на самом современном оборудовании. VIPи люкс- номера гостиницы оснащены горячим и холодным водоснабжением, санузлами.В наличии имеются платяные шкафы, двух- и односпальные кровати, диван, кресла, холодильники, горки для посуды, плазменные телевизоры, прикроватные тумбочки, рабочие столы, стол-ресепшн, кушетка (скамья), ковры и ковровые дорожки.

Одной из популярных профессий, востребованных во все времена, является профессия повара. Для качественной подготовки специалистов данного профиля функционирует лаборатория, оснащение которой заметно улучшилось за последние два года. Лабораторияполностью укомплектована необходимыми приспособлениями. В 2012 году для усовершенствования мастерской приобретено оборудования на сумму 25 млн.тенге за счет республиканского бюджета.

Современному человеку, где бы он ни трудился, крайне необходимо умение работать на компьютере. Поэтому специалисты – операторы ЭВМ, владеющие информационными технологиями, находят применение своим профессиональным умениям во многих сферах экономики. Лаборатория по данной профессии оснащена новейшей компьютерной техникой: интерактивной доской ActivBoard78, мультимедийным видеопроектором, 32 тестирующими устройствами RVActivote, графической панелью Activslate.

Практически во всех учебных кабинетах установлено интерактивное оборудование: имеется 3 компьютерных класса, 6 интерактивных досок, 6 мультимедийных проекторов.

Учитывая план развития города Текели, основным напрвлением которого является туризм, с 2011 году колледжем начата подготовка по профессии «Туризм». Для обучения специалистов по данной профессии приобретено туристическое оборудование и снаряжение на сумму 1155,5 тыс.т.

Колледждің мамандарды даярлауға арналған арнайы материалды­техникалық базасы бар: жобалық қуаты 400 орынды қамтитын оқу ғимараты,  14 арнайы және жалпы білім беру пәндерінің кабинеттері, заманауи компьютерлік техникамен және интерактивті жабдықтармен  жабдықталған үш компьютерлік кабинет, 5 шеберхана, 3 зертхана, шағын спорт алаңы, кітапхана,  105 орынды жатақхана, 100 орынды асхана және медициналық пункт. Оқу бары мен шағын оқу қонақүйі жұмыс жасауда.

Колледжде «Электрмен, газбен дәнекерлеуші» мамандығын оқыту ісі бойынша үлкен тәжірибе жинақталған. Оқытудың алғашқы кезеңінде оқушыларда еңбек дағдыларын қалыптастыруға  CS WAVE виртуалды оқыту қондырғысы зор мүмкіндік береді.  Аталған қондырғы шикізатты үнемдеуге, өндірістік оқыту мен теориялық сабақтардың тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Қондырғыда газ дәнекерлеу жаттығуларының  4500 түрі қамтылған. Бұл құрылғы жаттығу жұмыстарын бірнеше рет орындау арқылы аз ғана уақыт ішінде жоғары көрсеткіштерге жетуге мүмкіндік береді.

Электрмен, газбен дәнекерлеу шеберханасы қауіпсіздік техникасының талаптарына сай келетін 12 стационарлық жұмыс орындарымен қамтамасыз етілген. ТД-300  маркалы 8 дәнекерлеу трансформаторлары,  ВДУ 1000 әмбебап дәнекерлеу түзеткіші, «Матес» АС/ДС дәнекерлеу трансформаторлары 5 данада, жылжымалы дизелді дәнекерлеу агрегаты, АСП-10 және АСП 1,25-6 маркалы газбен дәнекерлеу генераторлары, дәнекерлеу оттықтарының жинағымен, кескіштермен, шлангтармен, сондай-ақ оттекті және газ редукторларымен жабдықталған. 2010 жылы аргон дәнекерлеу үшін жабдық және компромат дәнекері алынды, олардың көмегімен жоғары қоспалау металдарын дәнекерлеп, тігістің жоғары сапасын алуға болады.

Колледжде «Электр жүйелерін және электр жабдықтарын электрмонтаждаушы» мамандығы бойынша оқитын болашақ маманның кәсіби шеберлігінің қалыптасуына қажетті барлық құрал-саймандары бар зертхана жабдықталды. Зертхана электрлік сызбаларды құрастыруға арналған монтаждаушы тақталар, технологиялық карталар мен жеке жұмыс құралдармен қамтамасыз етілген. Сондай-ақ электрфицирленген құралдар, СО-Н09497,СЭЭ-00З-Т2,СО-2Н2,СА-4У-Э704 есептеуіштер, ПН_2-250(г), ПН2-400(г), ПН 35кВ, 24кВ сақтағыштар, АБ-25; 50; 60 автоматтары, сынау стендтері, 1000 В дейін ТҚ бойынша плакаттар, технологиялық қарталар, жеке қорғаныс құралдары бар. 2012 жылы  типтік зертханалық жабдықтар, қалқандар жинағы мен электрмонтаждау құралдары алынды.

«Автокөлікті жөндеу слесарі» мамандығының өндірістік оқу сабақтары  соңғы технологиялық үлгідегі компьютерлік геометрия мен дөңгелек жөндеу цехымен жабдықталған шеберханада жүргізіледі. ВС категориялы жүргізушілерді даярлау үшін 6 автокөлік пен оқу полигоны қолданылып, оқу және тест-бақылау бағдарламалары енгізілген компьютерлермен қамтамасыз етілген ЖЖЕ бойынша жұмыс кабинеті жабдықталған. Кабинет жол жүру белгілері бар стационарлық қабырға стендтерімен жабдықталған. Көлікті жүргізу дағдыларын қалыптастыру үшін екі автотренажер бар.

Халықаралық стандарт талаптарын ескере отыра, шаштараз-модельер мен қонақ үй шаруашылығына қызмет көрсетуді ұйымдастырушы мамандар даярлау үшін база құрылды. «Шаштараз-модельер» мамандығының зертханасы барлық қойылатын талаптарға сай келеді. Онда қажетті заттардың бәрі бар: жеке жұмыс орындарынан бастап педикюрлік жабдықтарға дейін. Зертханалық-практикалық оқулар құралдармен толық жабдықталған және жинақталған 5 жұмыс орындарымен қамтамасыз етілген оқу шеберханасында жүргізіледі. Оқу шеберханасында  сушуар, климазон, жуу-креслосы, троллерлер, маникюр үстелдері, педикюр креслолары, косметологиялық құралдар, шаштаразға қажетті құрал-саймандар бар.

«Қонақ үй шаруашылығында қызмет көрсетуді ұйымдастыру» мамандығы бойынша жұмысшыларды даярлау үшін заманауи жабдықтармен жабдықталған оқу қонақ үйі мен оқу бары ашылған. Онда өндірістік оқыту шеберлерінің оқушыларды осы заманғы жабдықтарда оқытуға мүмкіншілігі мол. Қонақ үйдің VIP және люкс номерлері ыстық және суық сумен, санитарлық тораптармен жабдықталған. Онда шкафтар, екі және бір кісілік төсектер, диван, креслолар, тоңазытқыштар, ыдыс-аяқтарға арналған горкалар, плазмалық теледидарлар, төсек жанындағы тумбалар, жұмыс үстелдері, ресепшн үстелі, кушеткалар мен кілемдер бар.

Барлық уақытта жоғары сұранысқа ие мамандықтардың бірі – аспаз мамандығы болып табылады. Бұл салада мамандарды сапалы дайындау үшін соңғы екі жылда жабдықталуы жақсарып қалған зертхана жұмыс істейді. Зертхана барлық қажетті заттармен жабдықталған. 2012 жылы шеберхананы жетілдіру үшін республикалық бюджет есебінен 25 млн.теңге сомасында жабдықтар сатып алынды.

Қазіргі таңда еліміздің азаматтары қай жерде жұмыс жасамасын, олардың компьютерде жұмыс жасау білуі тиіс. Ақпараттық технологияларды жетік меңгерген «ЭЕМ операторының»  мамандары экономиканың барлық саласында кәсіптік білімдерін қолданысқа жарата алады. Бұл мамандыққа арналған зертхана  замануи көмпьютерлік техникамен жабдықталған: ActivBoard  78 интерактивті тақтасымен, мультимедиялық видеопроектормен, RV Activote 32 тестілеу құрылғыларымен,   Activslate графикалық панелімен жабдықталған. 

Оқу кабинеттерінің барлығындай дерлік интерактивті жабдықтар орнатылған: 3 компьютерлік кабинеттер, 6 интерактивті тақталар, 6 мультимедиялық проекторлар бар.

 Текелі қаласының даму жоспарындағы негізгі бағыт - туризм болғандықтан, 2011 жылдан бастап колледжде «Туризм» мамандығы бойынша жұмысшы мамандар даярлануда. Бұл мамандықты оқыту үшін туристік жабдықтар мен құрал-саймандар 1155,5 мың теңгеге сатып алынды.

Информация ГККП «Текелийский профессиональный колледж» о сотрудничестве с ведущими международными организациями

Текелийский профессиональный колледж  на протяжении нескольких лет поддерживал связь  с Юргинским технологическим институтом Томского политехнического университета Российской Федерации и в 2014 году  между учебными заведениями был заключен договор о взаимном сотрудничестве в целях  обмена опытом  по учебно-методической работе.

Данное сотрудничество предоставляет выпускникам колледжа  возможность продолжения бесплатного обучения в высшем учебном заведении по таким техническим специальностям, как машиностроение и металлургия. На сегодняшний момент 16 выпускников колледжа обучаются в данном институте по техническим специальностям.

В текущем учебном  году заведующий кафедрой черной металлургии Юргинского технологического института Томского политехнического университета, кандидат технических наук Сапрыкин Александр Александрович  прочитал лекцию для студентов колледжа на тему: «Перспективы развития сварочного производства».

Коллектив колледжа видит огромные возможности не только в сотрудничестве с ведущими международными организациями, но и  в сотрудничестве с высшими учебными заведениями региона. Так, с 2015 года коллектив колледжа тесно сотрудничает  с ЖГУ им.Жансугурова, с которым нас  объединяет подготовка кадров для сферы туризма. Преподаватель кафедры экономики Шалашова Расима Хасановна  неоднократно принимала участие в конкурсах профессионального мастерства, проводимых среди обучающихся колледжа «Лучший экскурсовод», «Лучший работник  гостиницы».

Денисова Юлия Анатольевнапрошла  международные курсы  повышения квалификации в агентстве по сотрудничеству и координации при правительстве турецкой Республики  в городе Астана на  тему «Развитие инфраструктуры туризма» по направлению «Организация обслуживания гостиничного  хозяйства» ( фото 1).

 Информация ГККП «Текелийский профессиональный колледж» об организации социального партнерства, внедрении дуального обучения для августовской конференции

В ГККП «Текелийский профессиональный колледж»  налажена  система взаимодействия с социальными партнерами. Благодаря этому  колледж второй год внедряет  дуальную  систему обучения по специальности 1114000 Сварочное дело. На начало обучение были заключены договора с 5 предприятиями-соцпартнерами для подготовки специалистов: ТОО «Электромарганец», ТОО «ТГПК», ТОО «ТЭК», ГККП на ПВХ «Текелі су құбыры», ТОО «Crindstone», согласованы учебные планы и программы прохождения производственной практики. В этом году заключен еще один трехстронний договор с  ТОО «Альфа Микс». Обучающиеся по данной системе обучения  уже с первого курса направляются на практику  на базу вышеперечисленных  предприятий-партнеров  и проходят раннюю  адаптацию к рабочему месту на производстве и к трудовым отношениям, о чем свидетельствуют отчеты студентов по итогам практики (фото1)

Можно сказать, что участие в дуальной системе обучения повысило ответственность предприятий-партнеров за качество подготовки кадров. Примером того, является выделение ежегодно металла ТОО «Текелийский горно-перерабатывающий комплекс» для многократной отработки навыков обучающихся по сварке в мастерской колледжа.

Стало традицией в колледже проводить «День социального партнерства». Так, в этом году в рамках этого дня  представители палаты предпринимателей и социальные партнеры еще раз обсудили нюансы  дуального обучения, первые результаты его внедрения, а также обсудили возникшие проблемы и рассмотрели пути их решения (фото 2, 3).

С целью налаживания более близкого контакта с работодателями коллектив колледжа провел в рамках этого мероприятия ряд других мероприятий, таких как мастер-классы студентов-будущих поваров и парикмахеров (фото 4).

Без качественного социального партнерства учебного заведения с предприятием, будущим работодателем, желаемого эффекта трудно достичь. Поэтому, коллектив колледжа постоянно ищет новые формы взаимодействия с партнерами. Так,  вручение благодарственных писем лучшим руководителям практики с производства на торжественной линейке, посвященной началу учебного года, проведение мастер-классов на базе предприятий с целью ознакомления с новейшим оборудованием, анкетирование руководителей практики, приглашение специалистов производства на конкурсы профмастерстваи т.д.(фото 5, 6 видео1)

Установлению тесной связи с представителями бизнес-класса во-многом способствует филиал Палаты предпринимателей города Текели и Алматинской области. Например, благодаря активному участию палаты предпринимателей была  организована  стажировка мастера производственного обучения по специальности «Техническое обслуживание, ремонт и эксплуатация автомобиля»  Абдуалиева Ж.Н. на базе Казахстанского автосборочного завода «Азия Авто»  (фото 7)

Из года в год увеличивается количество предприятий, готовых принимать участие в обучении высококвалифицированных специалистов, о чем свидетельствует увеличение заключенных договоров (диаграмма1)

Рисунок 1. Количество заключенных договоров с работодателями

На всех предприятиях за студентами закреплены наставники, обучающие студентов при прохождении производственной практики (фото 8, видео 2)

Такое тесное сотрудничество с соцпартнерами позволяет повысить трудоустройство выпускников, что особенно ценно в настоящее время (диаграмма 2)

                                    Рисунок 2.Трудоустройство выпускников

«Текелі кәсіптік колледжі» МКҚК

 жетекші халықаралық ұйымдармен серіктестігі туралы ақпараты 

Текелі кәсіптік колледжі бірнеше жылдар бойы Ресей Федерациясының Томск политехникалық университетінің Юрга технологиялық институтымен байланыс орнатып келеді. 2014 жылы оқу орындары арасында тәжірибе алмасу мақсатында оқу-әдістемелік жұмыс бойынша өзара қарым-қатынас туралы келісім шарт жасалды. 

Аталған қарым-қатынас колледж бітірушілеріне жоғары оқу орнында машина жасау мен металлургия секілді техникалық мамандықтар бойынша тегін оқуды жалғастыруға мүмкіншілік береді. Қазіргі уақытта колледждің 16 түлегі аталған инситутта техникалық мамандықтар бойынша білім алуда.

Биылғы оқу жылында іс-шарасының аясында Ресей Федерациясының Томск политехникалық университетінің Юрга технологиялық институтының қара металлургия кафедрасының меңгерушісі, техникалық ғылымдардың кандидаты Александр Александрович  Сапрыкин колледж студенттеріне «Дәнекерлеу өндірісінің даму болашағы» тақырыбы бойынша дәріс оқыды.

Колледж ұжымы тек жетекші халықаралық ұйымдармен ғана емес, сонымен қатар аймақтың жоғары оқу орындарымен де қарым-қатынас орнатуда үлкен мүмкіндіктер бар деп санайды. Сондықтан, 2015 жылдан бастап И.Жансугуров атындағы  Жетісу мемлекеттік университетімен тығыз байланыс орнатылған. Экономика кафедрасының оқытушысы Шалашова Расима Хасановна  колледж студенттері арасында өткізілген «Ең үздік саяхат ұйымдастырушысы», «Ең үздік қонақ үй қызметкері»  атты байқауларға төрелік етті.

Денисова Юлия Анатольевна  - ТIKA Туркия Республикасының  үкіметі жанындағы түрік ынтымақтастық және үйлестіру агенттігінің Астана қаласында  өткізілген «Туризм инфрақұрылымын дамыту» бағдарламасы аясында «Қонақ үй шаруашылығында қызмет көрсету және ұйымдастыру» курсынан өтіп, тәжірибе алмасып келді (1 сурет).

«Текелі кәсіптік колледжі» МКҚК

дуалдық оқытуды енгізуде әлеуметтік серіктестікті ұйымдастыру туралы мәліметі

«Текелі кәсіптік колледжі» МКҚКәлеуметтік серіктестіктермен өзара әрекеттестікжүйесінде жұмыстар атқаруда. Осындай байланыстардың арқасында колледжде екінші жыл 1114000 - «Дәнекерлеу ісі» мамандығына дуалдық оқыту жүйесі енгізілді.

Оқу жылының басында 5 өнеркәсіп – серіктестіктермен келісімшарт жасалды:   «Электромарганец» ЖШС, «ТГПК» ЖШС, «ТЭК» ЖШС,«Текелі су құбыры» ШЖҚ МКҚК,«Crindstone» ЖШС, өндірістік тәжірибелерден өтуге  оқу жоспарлары мен оқу бағдарламалары келісілді.

Биылғы оқу жылында «Альфа Микс» ЖШС-мен үшжақты келісімшартқа қол қойылды. Осы оқу жүйесі бойынша оқитын студенттер аталған серіктес –кәсіпорындарға бірінші курстан бастап тәжірибеден өтуге жіберіліп,  өндірісте жұмыс орындарына және еңбекке деген қарым-қатынасқа бейімделеді, бұны студенттердің кәсіби дағдылармен іскерлікті меңгеріп жатқандары туралы тәжірибе қорытындысының есеп күнделіктерінен байқауға болады.  (1 сурет)

Дуалдық оқыту жүйесіне қатысу мамандарды сапалы дайындауға серіктес–кәсіпорындардың жауапкершіліктерін арттыруға септігін тигізді десе болады. Оған дәлел ретінде айтар болсақ, «Текелийский горно-перерабатывающий комплекс» ЖШС жыл сайын колледждің  дәнекерлеу  шеберханасына металл беру арқылы студенттердің кәсіби дағдылары мен іскерліктерін қалыптастыруға көмегін тигізіп отыр.

Колледжде «Әлеуметтік серіктестер күнін» өткізу дәстүрге айналды. Бұл шара аясында биылғы жылы кәсіпкерлер палатасының және серіктес – кәсіпорындардың өкілдерімен бірлесіп,  дуалдық оқыту жүйесінің ерекшеліктерін тағы бір мәрте талқыға салынып, туындаған қиыншылықтардан шығу жолдары қарастырылды. (2, 3 сурет).

Колледж ұжымы жұмыс берушілермен тығыз байланыста болу мақсатында осы іс-шараны өткізу барысында  студенттердің-болашақ аспаздар және шаштараздардың шебер-класстарын өткізді. (4 сурет).

Оқу орнының кәсіпорындармен сапалы әлеуметтік серіктестігі болмаса, жұмыс берушінің болашақта қалайтын мақсаттарына  жету қиынға соғады. Сондықтан, колледж  ұжымы әлеуметтік серіктестіктермен өзара қарым-қатынастың жаңа формаларын іздестіруге үнемі күш жұмсайды. Мәселен, оқу жылының басталуына арналған салтанатты лездемеде тәжірибенің үздік жетекшілерін алғыс хаттармен марапаттау, кәсіпорындардағы заманауи жабдықтармен таныстыру мақсатында өткізілетін шебер-класстар,  тәжірибе жетекшілерімен сауалнама жүргізу, кәсіби шеберлік байқауларына өндіріс мамандарын шақыру секілді және тағы басқа шаралар өткізу арқылы тығыз байланыс орнатылуда. (5 сурет, 6 бейнефильм 1)

Бизнес - класс  өкілдерімен тығыз байланысты орнатуға Текелі қаласының және Алматы облысының кәсіпкерлер палатасы ықпал етеді. Мәселен, кәсіпкерлер палатасының белсенді қатысуымен өндірістік оқыту шебері  Ж.Н. Абдуалиевтің «Азия Авто»  қазақстандық автоқұрастыру зауытында 1201000 - «Автомобиль көлігіне қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану»  мамандығы бойынша тағылымдамадан өтуі ұйымдастырылды. (7 сурет)

Жылдан жылға жоғары білікті мамандарды оқыту ісіне бесленді қатысуға дайын  кәсіпорындар саны артып келе жатыр, оған жасалған келісімшарттар дәлел бола алады.  

(1 диаграмма)

1сурет.  Жұмыс берушілермен жасалған келісім-шарттар саны

Барлық кәсіпорындарда студенттерді өндірістік тәжірибеден өту кезінде оқытатын тәлімгерлер бекітілген. (8 сурет, 2 бейнефильм)

Әлеуметтік серіктестіктермен осындай тығыз серіктестікте болу бітірушілердің жұмысқа орналасуларын арттыруға  ықпалын тигізеді, ал бұл қазіргі таңда өте маңызды болып табылады. (2 диаграмма)

                                    2сурет. Бітірушілердің жұмысқа орналасуы

Государственный Флаг Республики Казахстан

Флаг – это один из главных символов государства, олицетворяющий его суверенитет и идентичность. Термин «флаг» происходит от нидерландского слова «vlag».Флаг - это прикрепленное к древку или шнуру полотнище установленных размеров и цветов, обычно с изображением на нем герба или эмблемы. С древних времен флаг выполнял функции объединения народа страны и его идентификации с определенным государственным образованием.

Государственный флаг независимого Казахстана был официально принят в 1992 году. Его автором является художник Шакен Ниязбеков.

Государственный флаг Республики Казахстан представляет собой прямоугольное полотнище небесно-голубого цвета с изображением в центре солнца с лучами, под которым – парящий орел (беркут). У древка – вертикальная полоса с национальным орнаментом. Изображение солнца, его лучей, орла и национального орнамента – цвета золота. Соотношение ширины флага к его длине – 1: 2.

В традициях геральдики каждый цвет символизирует определенное понятие. Так, небесно-голубой цвет символизирует честность, верность и безупречность. Кроме того, небесно-голубой цвет имеет глубокое символическое значение в тюркской культуре. Древние тюрки всегда почитали небо своим богом-отцом, а их небесно-голубое знамя символизировало преданность отцу-прародителю. На государственном флаге Казахстана он символизирует чистое небо, мир и благополучие, а одноцветие фона – единство нашей страны.

Исходя из геральдических канонов, солнце символизирует богатство и изобилие, жизнь и энергию. Поэтому лучи солнца на флаге страны имеют форму зерна – символа достатка и благополучия. Изображение солнца в государственной атрибутике Казахстана подтверждает его приверженность общечеловеческим ценностям и свидетельствует о том, что новое молодое государство полно жизнеутверждающей энергии и открыто всем странам мира для партнерства и сотрудничества.

Образ орла (беркута) является одним из главных геральдических атрибутов, издавна применяемых в гербах и флагах многих народов. Этот образ обычно воспринимается как символ власти, прозорливости и великодушия. Парящий под солнцем беркут олицетворяет собой силу государства, его суверенитет и независимость, стремление к высоким целям и устойчивому будущему. Особое место занимает образ беркута в мировоззрении евразийских кочевников. Он ассоциируется у них с такими понятиями как свобода и верность, чувство достоинства и мужество, мощь и чистота помыслов. Стилизованный силуэт золотого беркута отражает стремление молодого суверенного государства к высотам мировой цивилизации.

Важным элементом государственного флага является расположенная у его древка вертикальная полоса с национальным орнаментом. Казахский орнамент – одна из форм специфического художественного восприятия мира в строгом соответствии с эстетическими вкусами народа. Представляющий собой гармонию различных форм и линий, он является выразительным средством раскрытия внутреннего мира народа. Национальный орнамент вдоль древка символизирует культуру и традиции народа Казахстана.

Государственный Герб Республики Казахстан

Герб – один из главных символов государства. Термин «герб» происходит от немецкого слова «erbe» (наследство) и означает наследственный отличительный знак – сочетание фигур и предметов, которым придается символическое значение.

История свидетельствует, что еще кочевники эпохи бронзы, проживавшие на территории современного Казахстана, идентифицировали себя с особым символом – тотемом, графическое выражение которого впоследствии получило наименование «тамга». Впервые данный термин начал употребляться в Тюркском каганате.

Герб суверенного Казахстана был официально принят в 1992 году. Его авторами являются известные архитекторы Жандарбек Малибеков и Шот-Аман Уалиханов.

Государственный герб Республики Казахстан имеет форму круга (колеса) – это символ жизни и вечности, который пользовался особым почетом среди кочевников Великой степи.

Центральным геральдическим элементом в государственном гербе является изображение шанырака (верхняя сводчатая часть юрты) на голубом фоне, от которого во все стороны в виде солнечных лучей расходятся уыки (опоры). Справа и слева от шанырака расположены изображения мифических крылатых коней. В верхней части находится объемная пятиконечная звезда, а в нижней части надпись «Қазақстан». Изображение звезды, шанырака, уыков, мифических коней, а также надписи «Қазақстан» – выполнены в цвете золота.

Шанырақ – это главная системообразующая часть юрты, по форме напоминающая небесный купол и являющаяся одним из ключевых элементов жизнеустройства в традиционной культуре евразийских кочевников. В Государственном гербе республики образ шанырака – это символ общего дома и единой Родины для всех народов, проживающих в стране. Стабильное развитие Казахстана зависит от благополучия каждого гражданина, как прочность и устойчивость шанырака зависит от надежности всех его уыков (опор).

Крылатые мифические кони – тулпары в государственном гербе являются ключевым геральдическим элементом. Образ коня с незапамятных времен олицетворяет такие понятия, как храбрость, верность и силу. Крылья символизируют многовековую мечту многонационального народа Казахстана о построении сильного и процветающего государства. Они свидетельствуют о чистых помыслах и стремлении к последовательному совершенствованию и созидательному развитию. Золотые крылья скакунов напоминают также золотые колосья и олицетворяют собой трудолюбие казахстанцев и материальное благополучие страны.

В прошлые века рога активно использовались в культовых обрядах кочевников, а также в качестве навершия их боевых стягов. Изображения небесной благодати, земного плодородия и воинской удачи в виде рогов различных животных всегда занимали значимые места в символических композициях различных народов. Таким образом, крылатый конь с рогом изобилия является важным типологическим образом, который имеет глубокие семантические и исторические корни.

Еще одна деталь в государственном гербе республики – пятиконечная звезда. Данный символ используется человечеством с давних времен и олицетворяет постоянное стремление людей к свету истины, ко всему возвышенному и вечному. Изображение звезды в государственном гербе отражает желание казахстанцев созидать страну, открытую для сотрудничества и партнерства со всеми народами мира. Сердца и объятия жителей Казахстана открыты представителям всех пяти континентов.

Основным цветом, используемым в государственном гербе, является цвет золота, который служит символом богатства, справедливости и великодушия. Также присутствует цвет флага – небесно-голубой, который гармонирует с цветом золота и символизирует чистое небо, мир и благополучие.

Государственный Гимн Республики Казахстан

Гимн – это один из главных символом государства. Сам термин «гимн» происходит от греческого слова «gimneo» и означает «торжественная песня». Гимн выступает в качестве важной звуковой символики, имеющей ключевое значение для эффективной социально-политической консолидации и этнокультурной идентификации граждан страны.

В истории независимого Казахстана государственный гимн страны утверждался дважды – в 1992 и в 2006 годах.

После обретения республикой государственного суверенитета в 1992 году был объявлен конкурс на музыку и текст гимна Казахстана. По итогам конкурса было принято решение сохранить музыкальную редакцию гимна Казахской ССР. Таким образом, авторами музыки первого казахстанского гимна стали Мукан Тулебаев, Евгений Брусиловский и Латиф Хамиди. В конкурсе на лучший текст также победил авторский коллектив, представленный известными поэтами: Музафаром Алимбаевым, Кадыром Мырзалиевым, Туманбаем Молдагалиевым и поэтессой Жадырой Дарибаевой.

В целях популяризации звуковой символики страны в 2006 году был принят новый государственный гимн. Его основой стала популярная в народе патриотическая песня «Менiң Қазақстаным». Она была написана в 1956 году Шамши Калдаяковым на стихи Жумекена Нажимеденова. Для придания песне высокого статуса государственного гимна и более торжественного звучания Президент Казахстана Нурсултан Назарбаев доработал первоначальный текст. Парламент Казахстана на совместном заседании палат 6 января 2006 года внес соответствующие поправки в Указ «О государственных символах» и утвердил новый государственный гимн страны.

Сөзін жазғандар: Жұмекен Нәжімеденов, Нұрсұлтан Назарбаев
Әнін жазған: Шәмші Қалдаяқов

Алтын күн аспаны,
Алтын дән даласы,
Ерліктің дастаны,
Еліме қарашы!
Ежелден ер деген,
Даңқымыз шықты ғой.
Намысын бермеген,
Қазағым мықты ғой!

Қайырмасы:

Менің елім, менің елім,
Гүлің болып егілемін,
Жырың болып төгілемін, елім!
Туған жерім менің - Қазақстаным!
Ұрпаққа жол ашқан,
Кең байтақ жерім бар.
Бірлігі жарасқан,
Тәуелсіз елім бар.
Қарсы алған уақытты,
Мәңгілік досындай,
Біздің ел бақытты,
Біздің ел осындай!

Қайырмасы:

Менің елім, менің елім,
Гүлің болып егілемін,
Жырың болып төгілемін, елім!
Туған жерім менің - Қазақстаным!

Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк Туы

Ту – мемлекеттің егемендік пен біртұтастықты білдіретін басты рәміздерінің бірі. «Флаг» термині «vlag» деген нидерланд сөзінен шыққан және белгіленген көлем мен түстегі, әдетте елтаңба немесе эмблема түрінде бейнеленген, діңгекке немесе бауға бекітілген мата ұғымын білдіреді. Ту ежелден елдің халқын біріктіру және оны белгілі бір мемлекеттік құрылымға сәйкестендіру міндетін атқарып келеді.

Тәуелсіз Қазақстанның Мемлекеттік туы ресми түрде 1992 жылы қабылданды. Оның авторы – белгілі суретші Шәкен Ниязбеков.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туы – ортасында шұғылалы күн, оның астында қалықтап ұшқан қыран бейнеленген тік бұрышты көгілдір түсті мата. Тудың сабының тұсында тік жолақ түрінде ұлттық өрнек нақышталған. Күн, оның шұғыласы, қыран және ұлттық өрнек бейнесі алтын түстес. Тудың ені мен ұзындығының арақатынасы – 1:2

Геральдика дәстүрінде әрбір түс белгілі бір ұғымды танытады. Мәселен, аспандай көк түс адам бойындағы адалдық, тазалық, сенімділік, мінсіздік сияқты қасиеттерді білдіреді. Сонымен қатар, көк түс түркі мәдениетінде терең символдық мәнге ие. Ежелгі түркілер аспанды тәңір-атаға балаған, ал олардың көк туы арғы ата-бабаларға деген адалдықты бейнеледі. Қазақстанның Мемлекеттік туында ол ашық аспанды, бейбітшілікті, игілікті білдірсе, түстің біркелкілігі еліміздің тұтастығын меңзейді.

Геральдика қағидаттарына сәйкес, күн байлық пен молшылықты, өмірді және күш-қуатты бейнелейді. Сондықтан еліміздің туындағы күн шапағы дәулеттілік пен бақуаттылықтың символы – алтын масақ пішінінде берілген. Қазақстанның мемлекеттік атрибутикасында күннің бейнеленуі еліміздің жалпыадамзаттық құндылықтарды қастерлейтінін дәлелдейді және жас мемлекеттің жасампаздық күш-қуатын, серіктестік пен ынтымақтастық үшін әлемнің барлық еліне ашық екенін айғақтайды..

Қыран (бүркіт) бейнесі – көптеген халықтардың елтаңбалары мен туларында ерте кезден бері қолданылып келе жатқан басты геральдикалық атрибуттардың бірі. Бұл бейне әдетте биліктің, қырағылық пен мәрттіктің символы ретінде қабылданады. Күн астында қалықтаған бүркіт мемлекеттің қуат-күшін, оның егемендігі мен тәуелсіздігін, биік мақсаттар мен жарқын болашаққа деген ұмтылысын танытады. Бүркіт бейнесі еуразиялық көшпенділердің дүниетанымында айрықша орын алады және олардың түсінігінде бостандық пен адалдық, өрлік пен ерлік, қуат пен ниет тазалығы тәрізді ұғымдармен ұштасып жатады. Алтын бүркіт кескіні жас егемен мемлекеттің әлемдік өркениет биігіне деген ұмылысын көрсетеді.

Мемлекеттік тудың сабының тұсына тігінен ұзына бойына кескінделген ұлттық өрнектер – оның маңызды элементі. Қазақ ою-өрнектері – дүниені көркемдік тұрғыдан қабылдаудың халықтың эстетикалық талғамына сай келетін ерекше бір түрі. Түрлі формалар мен желілер үйлесімін танытатын өрнектер халықтың ішкі әлемін ашып көрсететін мәнерлі көркемдік құрал болып саналады. Тудың сабын жағалай салынған ұлттық өрнектер Қазақстан халқының мәдениеті мен дәстүрін символдық тұрғыда бейнелейді.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк Елтаңбасы

Елтаңба – мемлекеттің басты рәміздерінің бірі. Елтаңба («герб») термині немістің «erbe» (мұра) деген сөзінен шыққан. Мемлекеттің мәдени және тарихи дәстүрін бейнелейтін символдық мәні бар үйлесімді пішіндер мен заттардың мирастық ерекшелік белгісін білдіреді

Қазіргі Қазақстан аумағын мекендеген қола дәуірінің көшпенділері кейін графикалық ұғымы «таңба» деп аталған ерекше символ-тотем арқылы өздерін танытқанына тарих куәлік етіп отыр. Алғаш рет бұл термин Түрік қағанаты тұсында қолданыла бастаған.

Егеменді Қазақстанның Елтаңбасы 1992 жылы ресми түрде қабылданды. Оның авторлары – белгілі сәулетшілер Жандарбек Мәлібеков пен Шот-Аман Уәлиханов.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасы дөңгелек нысанды. Бұл – Ұлы дала көшпенділері айрықша қастер тұтқан өмір мен мәңгіліктің символы.

Мемлекеттік елтаңбаның орталық геральдикалық элементі – көгілдір түс аясындағы шаңырақ (киіз үйдің жоғарғы күмбез тәрізді бөлігі) бейнесі. Шаңырақты айнала күн сәулесі секілді тараған уықтар шаншылған. Шаңырақтың оң жағы мен сол жағына аңыздардағы қанатты пырақтар бейнесі орналастырылған. Жоғарғы бөлігінде – көлемді бес бұрышты жұлдыз, ал төменгі бөлігінде «Қазақстан» деген жазу бар. Жұлдыздың, шаңырақтың, уықтардың, аңыздардағы қанатты пырақтардың бейнесі, сондай-ақ «Қазақстан» деген жазу – алтын түстес.

Көк күмбезін еске салатын және Еуразия көшпенділерінің дәстүрлі мәдениетінде тіршіліктің негізгі бастауының бірі боп саналатын шаңырақ – киіз үйдің басты жүйе құраушы бөлігі. Республиканың Мемлекеттік елтаңбасындағы шаңырақ бейнесі – елімізді мекендейтін барлық халықтардың ортақ қонысының, біртұтас Отанының символы. Шаңырақтың мықтылығы мен беріктігі оның барлық уықтарының сенімділігіне байланыстылығы секілді, Қазақстанда бақытқа жету әрбір азаматтың аман-есендігіне байланысты.

Аңыздағы қанатты тұлпарлар Мемлекеттік елтаңбадағы өзекті геральдикалық элемент болып саналады. Бағзы замандағы тұлпар бейнесі батылдықты, сенімділікті және ерік күшін танытады. Пырақтың қанаты Қазақстанның көпұлтты халқының қуатты және гүлденген мемлекет құру туралы ғасырлар бойғы тілегін аңғартады. Олар – шынайы ой-арман мен ұдайы жетілуге және жасампаз дамуға ұмтылыстың көрінісі. Сонымен қатар, арғымақтың алтын қанаттары алтын масақты еске салады, қазақстандықтардың еңбексүйгіштігін және еліміздің материалдық игілігін танытады.

Өткен ғасырларда мүйіз көшпенділердің табынушылық ғұрыптарында, сонымен қатар, жауынгерлік тудың ұшына орнату үшін белсенді пайдаланылған. Көктің сыйын, жердің игілігін, жорықтың жеңісін әртүрлі жануарлардың мүйізі арқылы бейнелеу көптеген халықтардың символдық композицияларында елеулі орын алды. Сондықтан молшылық әкелетін мүйізі бар қанатты тұлпар семантикалық және тарихи түп-тамыры терең маңызды типологиялық образ болып саналады.

Республиканың Мемлекеттік елтаңбасындағы тағы бір деталь – бес бұрышты жұлдыз. Бұл символды адамзат ежелгі заманнан бері пайдаланып келеді, ол адамдардың ақиқат сәулесіне, барлық игі аңсарларға және мәңгілік құндылықтарға деген ұдайы ұмтылысын білдіреді. Мемлекеттік елтаңбада жұлдыздың бейнеленуі қазақстандықтардың әлемнің барлық халықтарымен ынтымақтастық пен серіктестік орнатуға ниетті ел болуға деген талпынысын танытады. Қазақстан тұрғындарының жүрегі мен құшағы бес құрлықтың өкілдері үшін қашанда ашық.

Елтаңбада қолданылған негізгі түс – алтынның түсі. Бұл – байлықтың, әділдіктің және кеңпейілділіктің символы. Сонымен қатар, көгілдір аспан түстес тудың түсі алтынның түсімен үйлесім тауып, ашық аспан, бейбітшілік және бақуат тіршілік ұғымдарын танытып тұр.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны

Әнұран – мемлекеттің басты рәміздерінің бірі. Гректің «gimneo» сөзінен шыққан «гимн» термині «салтанатты ән» деген мағынаны білдіреді. Әнұран ел азаматтарын тиімді әлеуметтік-саяси тұрғыдан топтастырып, этномәдени тұрғыдан теңдестіру үшін негізгі мәнге ие, маңызды дыбыстық рәміз саналады.

Тәуелсіз Қазақстанның тарихында еліміздің мемлекеттік әнұраны екі рет – 1992 және 2006 жылдары бекітілді.

Республика мемлекеттік егемендігін иеленгеннен кейін, 1992 жылы Қазақстан әнұранының музыкасы мен мәтініне байқау жарияланды. Байқау қорытындысы бойынша Қазақ КСР әнұранының музыкалық редакциясын сақтау туралы шешім қабылданды. Осылайша тәуелсіз Қазақстанның алғашқы әнұранының музыкасының авторлары Мұқан Төлебаев, Евгений Брусиловский және Латиф Хамиди болды. Сонымен қатар, үздік мәтінге жарияланған байқауда авторлар ұжымы, белгілі ақындар Мұзафар Әлімбаев, Қадыр Мырзалиев, Тұманбай Молдағалиев және Жадыра Дәрібаева жеңіп шықты.

Елдің дыбыстық рәмізінің танымалдығын арттыру мақсатында 2006 жылы жаңа мемлекеттік әнұран қабылданды. Оның негізі ретінде халықтың арасында кеңінен танымал «Менің Қазақстаным» патриоттық әні таңдап алынды. Ол әнді Шәмші Қалдаяқов 1956 жылы Жұмекен Нәжімеденовтің сөзіне жазған болатын. Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев әнге мемлекеттік әнұран жоғары мәртебесін беру және анағұрлым салтанатты шырқалуы үшін музыкалық туындының бастапқы мәтінін өңдеді. Қазақстан Парламенті 2006 жылы 6 қаңтарда палаталардың бірлескен отырысында «Мемлекеттік рәміздер туралы» Жарлыққа тиісті түзету енгізіп, еліміздің жаңа мемлекеттік әнұранын бекітті.

Сөзін жазғандар: Жұмекен Нәжімеденов, Нұрсұлтан Назарбаев
Әнін жазған: Шәмші Қалдаяқов

Алтын күн аспаны,
Алтын дән даласы,
Ерліктің дастаны,
Еліме қарашы!
Ежелден ер деген,
Даңқымыз шықты ғой.
Намысын бермеген,
Қазағым мықты ғой!

Қайырмасы:

Менің елім, менің елім,
Гүлің болып егілемін,
Жырың болып төгілемін, елім!
Туған жерім менің – Қазақстаным!

Ұрпаққа жол ашқан,
Кең байтақ жерім бар.
Бірлігі жарасқан,
Тәуелсіз елім бар.
Қарсы алған уақытты,
Мәңгілік досындай,
Біздің ел бақытты,
Біздің ел осындай!

Қайырмасы:

Менің елім, менің елім,
Гүлің болып егілемін,
Жырың болып төгілемін, елім!
Туған жерім менің – Қазақстаным!

Материалы на всех языках

Сайт находится на стадии разработки...